De groepsapp
Auteur: Michiel (Leergemeenschap Mediawijsheid Alfons Ariëns)
Het is een handig medium, Whatsapp, bijna niet meer weg te denken uit onze samenleving. Vet handig om een bericht, foto, video, geluidsfragment of document te delen. Zo is iedereen snel op de hoogte van de plannen voor een cadeau voor Juffendag en kan met een tikkie de creativiteit met een financiële impuls worden omgezet naar een praktisch cadeau.
Maar net als alle digitale dingen zit er ook een nadeel aan dit systeem. Daar gaat deze mediasnack over.
Even een voorbeeld vanuit een fictieve groep 8, waarin ongeveer alle kinderen beschikken over een smartphone. Nog niet iedereen weet hoe het online werkt en wat de juiste omgangsvormen zijn, maar ze hebben wel “allemaal” Whatsapp. Een groepsapp is snel aangemaakt. Ik zeg fictief, omdat het uiteraard niet over een bekende groep 8 gaat, maar de realiteit ligt niet ver weg. Namen zijn bedacht en de voorbeelden misschien iets aangedikt, maar door overdrijven maakt men iets duidelijk.
De ouders zitten in “Alfons Groep 8” en de kinderen zitten in “Groep 8 kids”. Echter zit de helft van de kinderen ook nog in “Groep 8 B*tches en P*mps” en Tim heeft een groepsapp aangemaakt “Feestje Groep 8, zonder Yoerie de Sloerie”. In die laatste groep is uiteraard iedereen toegevoegd, behalve Yoerie.
De laatste groepsapp wordt eigenlijk niet gebruikt, behalve om Yoerie af en toe in te trekken en er direct weer uit te gooien, alleen maar om even te laten weten dat de groepsapp nog bestaat. Yoerie kan ook na die tijd nog zien dat ook daadwerkelijk iedereen in de klas nog als deelnemer staat genoemd. Wellicht wil niemand er als eerste uit stappen, omdat jouw lot dan waarschijnlijk bliksemsnel hetzelfde lot als dat van Yoerie is.
De “Groep 8 kids” is de “nette app”. Dit is voor afspraken en voor de show. Zo kan je aan je ouders showen dat jullie je toch netjes gedragen. Echter komt er in “Groep 8 B*tches en P*mps” wat minder “showbaar” gedrag naar boven. Hier worden stickers, GIF-jes en berichten gedeeld die je toch liever niet aan je ouders laat zien. Gedrag en taal van dien aard dat, als je dit hardop aan de keukentafel zegt, je vader zich op zijn minst verslikt in een aardappel. De groepsdruk kan hier ook erger zijn dan in real-life. Het is namelijk ook altijd terug te zoeken of jij wel of niet hebt gelachen om een afbeelding van Sinterklaas met een middelvinger opgestoken of ander materiaal wat bij lange na niet door de fatsoensnormen komt. Niet echt plaatjes die je vol trots aan opa en oma laat zien, toch?
Er zullen altijd kinderen zijn die toch dingen delen met hun ouders. Hoe moet je hier nou mee omgaan? Wat is wie zijn verantwoordelijkheid? Daar is niet echt een eenduidig antwoord op te geven. Maar we hebben wel wat tips.
- In eerste instantie ligt de verantwoordelijkheid bij degene die het bericht plaatst, of de, al dan niet kwetsende, handeling uitvoert. Dat is in dit geval de leerling zelf.
- Weet dat leerlingen het moeilijk vinden om elkaar aan te spreken, omdat dit directe gevolgen kan hebben, omdat jij de volgende pispaal kan worden.
- Het is altijd goed om de leraar deelgenoot te maken met wat er speelt. Zo kan de juf of meester inschatten of er extra aandacht aan mediawijsheid moet worden geschonken in de klas. Het kan echter niet zo zijn dat de leraar alle opvoedkundige gesprekken moet gaan voeren. In eerste instantie ligt het opvoedkundige gesprek bij de ouders.
- Neem ook vooral contact op met de ouders van het kind dat het gedrag vertoont. De ouders van Tim (uit het voorbeeld van Yoerie) kunnen hem erop aanspreken en dit opnemen in hun opvoedend gesprek met hem.
- Mocht “Tim” jouw zoon zijn, probeer dan te voorkomen dat hij weet wie een melding heeft gedaan. Houd meldingen dus anoniem.
- Beslis voor jezelf waar de grens ligt van privacy en opvoeden. Als je niet weet wat je kind op straat of online doet, kan je hem of haar er ook niet op aanspreken. Wees dus niet bang om de online gangen van je kind af en toe eens te bekijken.
- Maak thuis bespreekbaar hoe het online was vandaag. Vraag eens hoe het was op Whatsapp, Snap, Insta, Fortnite of andere digitale plaatsen.
Loop je zelf tegen een casus aan en kom je er niet uit? Of heb je andere vragen, tips of opmerkingen? Wij zijn te bereiken op de mail: mediawijsheid@alfonsariens.nl